Cách Trẻ Tự Kỷ Có Thể Tận Dụng Thế Mạnh Cá Nhân Trong Công Việc

Trong nhiều năm gần đây, nhận thức về trẻ tự kỷ đã thay đổi tích cực trong cộng đồng và môi trường làm việc. Thay vì xem hội chứng này như một rào cản, nhiều tổ chức và doanh nghiệp đã nhận ra rằng trẻ và người lớn trong phổ tự kỷ có những thế mạnh riêng biệt trong công việc – đó là sự tỉ mỉ, trung thực, tập trung cao độ và khả năng tư duy khác biệt. Khi được định hướng đúng cách, trẻ tự kỷ có thể phát huy những thế mạnh cá nhân để đạt được thành công trong sự nghiệp.

Vậy, làm thế nào để trẻ tự kỷ nhận ra và tận dụng điểm mạnh của mình trong công việc? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Hiểu rõ thế mạnh của bản thân – Bước khởi đầu quan trọng

Mỗi trẻ tự kỷ là một cá thể khác biệt. Dù nằm trong phổ tự kỷ, nhưng các em vẫn có những điểm mạnh nổi bật riêng. Một số khả năng thường thấy ở trẻ tự kỷ bao gồm:

• Khả năng tập trung vào chi tiết nhỏ: Trẻ tự kỷ thường rất giỏi phát hiện lỗi sai, kiểm tra dữ liệu hoặc làm các công việc đòi hỏi độ chính xác cao.

• Ghi nhớ tốt: Một số trẻ có trí nhớ đặc biệt với các con số, dữ kiện hoặc lịch sử.

• Khả năng làm việc độc lập: Nhiều trẻ tự kỷ làm việc tốt khi không bị gián đoạn bởi môi trường đông người.

• Tư duy logic: Một số trẻ có năng lực suy luận, phân tích hoặc tư duy toán học vượt trội.

Việc khám phá và xác định thế mạnh cá nhân là nền tảng để lựa chọn công việc phù hợp sau này. Cha mẹ, giáo viên và chuyên gia cần hỗ trợ trẻ trong quá trình tự khám phá này thông qua quan sát, giao tiếp và các bài đánh giá chuyên môn.

2. Chọn công việc phù hợp với đặc điểm cá nhân

Công việc cần độ chính xác cao

Các vị trí như kiểm tra chất lượng sản phẩm, nhập liệu, xử lý hình ảnh, làm việc trong phòng thí nghiệm, chỉnh sửa bản in… thường phù hợp với trẻ tự kỷ có khả năng tập trung cao và chú ý đến chi tiết.

Công việc trong lĩnh vực công nghệ

Lập trình viên, kiểm thử phần mềm (QA tester), quản trị dữ liệu, thiết kế giao diện… là những nghề lý tưởng cho những trẻ có khả năng tư duy logic và yêu thích máy tính.

Nghệ thuật và sáng tạo

Một số trẻ tự kỷ có năng khiếu về âm nhạc, vẽ tranh, thiết kế đồ họa hay nhiếp ảnh. Đây là những lĩnh vực giúp các em thể hiện cảm xúc và cá tính riêng theo cách của mình.

Công việc lặp đi lặp lại có hệ thống

Các công việc như phân loại sản phẩm, đóng gói hàng hóa, sắp xếp thư viện, kiểm kê kho hàng… lại phù hợp với trẻ yêu thích quy trình và sự ổn định.

3. Xây dựng môi trường làm việc thân thiện với trẻ tự kỷ

Không chỉ lựa chọn công việc phù hợp, việc tạo dựng môi trường làm việc thân thiện cũng là yếu tố quyết định đến khả năng phát triển sự nghiệp của trẻ tự kỷ.

Một số yếu tố cần thiết:

• Không gian yên tĩnh, ít gây xao nhãng.

• Lịch làm việc rõ ràng, có tính nhất quán.

• Hướng dẫn cụ thể, dễ hiểu, minh họa bằng hình ảnh hoặc quy trình.

• Thời gian nghỉ ngơi linh hoạt khi trẻ cần thư giãn.

• Người hướng dẫn hoặc mentor có sự kiên nhẫn, thấu hiểu tâm lý trẻ tự kỷ.

Khi môi trường làm việc phù hợp, trẻ tự kỷ không chỉ hoàn thành tốt công việc mà còn có cơ hội phát triển các kỹ năng mềm, như giao tiếp, làm việc nhóm, xử lý tình huống.

4. Vai trò của người hướng dẫn và cha mẹ trong hành trình nghề nghiệp

Trẻ tự kỷ thường cần sự hỗ trợ và đồng hành của người lớn trong việc xác định con đường nghề nghiệp. Người hướng dẫn (mentor) đóng vai trò như người truyền cảm hứng, chỉ đường và hỗ trợ tinh thần trong quá trình trẻ hòa nhập và phát triển trong công việc.

Cha mẹ có thể làm gì?

• Quan sát con trong các hoạt động hàng ngày để nhận diện thế mạnh.

• Khuyến khích con thử nhiều hoạt động nghề nghiệp khác nhau từ sớm.

• Hợp tác với chuyên gia hướng nghiệp hoặc trung tâm hỗ trợ người tự kỷ.

• Truyền cảm hứng tích cực và động viên khi trẻ gặp khó khăn.

Sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường, doanh nghiệp và cộng đồng là nền tảng để giúp trẻ tự kỷ xây dựng con đường sự nghiệp bền vững dựa trên chính thế mạnh cá nhân.

5. Một số ví dụ thành công đáng học hỏi

Trên thế giới, đã có nhiều câu chuyện thành công từ người tự kỷ khi tận dụng thế mạnh của mình:

• Temple Grandin – chuyên gia về hành vi động vật nổi tiếng người Mỹ, đồng thời là diễn giả truyền cảm hứng hàng đầu trong cộng đồng tự kỷ.

• Stephen Wiltshire – nghệ sĩ người Anh có khả năng ghi nhớ và vẽ lại toàn cảnh thành phố chỉ sau một lần bay qua.

• Anthony Ianni – vận động viên bóng rổ người Mỹ, người tự kỷ đầu tiên thi đấu ở NCAA Division I.

Tại Việt Nam, cũng đã có những doanh nghiệp như Vạn Thiện Bakery, Tòhe, hay các mô hình cà phê tuyển dụng người tự kỷ làm việc, tạo nên giá trị tích cực cho cộng đồng.

Kết luận: Thế mạnh của trẻ tự kỷ là tài sản quý giá

Thế giới đang thay đổi cách nhìn về người tự kỷ. Từ những điểm tưởng như “khác biệt”, trẻ có thể biến đó thành điểm mạnh trong công việc nếu được định hướng đúng đắn. Mỗi trẻ tự kỷ là một tài năng tiềm ẩn, và việc giúp các em khám phá, nuôi dưỡng thế mạnh cá nhân không chỉ mở ra cánh cửa nghề nghiệp mà còn lan tỏa thông điệp tích cực về sự đa dạng và hòa nhập trong xã hội.

***—————————-***

AutismVietnam không chỉ là nơi cung cấp kiến thức chuyên môn, mà còn là điểm tựa tinh thần vững chắc cho các bậc phụ huynh. Chúng tôi tin rằng, với sự thấu hiểu, kiên nhẫn và phương pháp giáo dục phù hợp, trẻ tự kỷ có thể phát huy tối đa tiềm năng, hòa nhập cộng đồng và có một cuộc sống hạnh phúc.

Bằng tình yêu thương vô bờ bến và sự tận tâm không ngừng nghỉ, chúng tôi đã và đang thắp lên ngọn lửa hy vọng, mang đến tương lai tươi sáng hơn cho trẻ tự kỷ tại Việt Nam